Ontwapenende broeders (zusters inbegrepen)
De naam van Kees Boeke zingt nog altijd rond in Bilthoven. Wie was hij? Een idealist zonder greintje realisme? Een onderwijsvernieuwer? Een steenrijke man die alles weggaf? Een autoritaire, egocentrische man? Een vriendelijke pacifist? Het is duidelijk: Kees Boeke was een man met vele gezichten. Hoe het ook zij, Kees Boeke liet in 1921 het Broederschapshuis in zijn achtertuin bouwen. Een plek voor internationale vredesconferenties en voor de opvang van vluchtelingen. Vaak klonk er muziek. Honderd jaar later keert Boeke even terug naar zijn huis en vertelt hij over zijn grote droom, muzikaal begeleid door een orkest met vluchtelingen.
Broederschapshuis
Sweelincklaan 1, Bilthoven
Verteller Gottfrid van Eck
Muziek Catching Cultures Orchestra o.l.v. Hermine Schneider
Kees Boeke (1884-1966) groeide op in een hervormd gezin. Na de HBS studeerde hij in Delft. Hij speelde daarnaast viool en hield zich bezig met geloofsvraagstukken. In Engeland ontmoette hij Beatrice Cadbury, met wie hij trouwde. De strijd tegen militarisme en geweld en vóór een vreedzame samenleving op grond van de Bergrede en de broederschapsgedachte was Boeke inmiddels als zijn roeping gaan zien. Het echtpaar vestigde zich in de zomer 1918 in het Boschhuis aan de Beetslaan 7 te Bilthoven. Hier organiseerden ze bijeenkomsten en congressen die druk bezocht werden. In december 1918 besloot men tijdens zo’n bijeenkomst tot de oprichting van De Broederschap in Christus en een jaar later tot de oprichting van de Christelijke Internationale, waaruit later ‘Kerk en Vrede’ - met het speldje van het gebroken geweertje - ontstond.
In het verlengde daarvan gaf Boeke in 1919 opdracht tot het bouwen van het Broederschapshuis in de tuin van het Boschhuis. Het werd ontworpen door architect C. de Haan uit Utrecht en kreeg als adres Sweelincklaan 1. In dit pand werden jarenlang conferenties voor internationale verzoening en samenwerking gehouden. Talrijke gasten konden er verblijven en ook vluchtelingen waren welkom. Het gebouw werd met het oog daarop meermalen vergroot. Later, eind jaren dertig was het Broederschapshuis in gebruik bij de Doopsgezinde Kring Bilthoven.
Tekenend voor Boeke’s beweging was zijn radicaal pacifisme, heilsverwachting, vegetarisme en geheelonthouding. Tevens richtte hij een vereniging van dienstweigeraars op. Al spoedig keerde hij zich fel tegen het kapitalisme. Boeke kreeg steeds meer oog voor opvoeding als voorwaarde voor fundamentele veranderingen. In januari 1926 nam hij zijn kinderen van de Montessorischool i.v.m. zijn weigering om schoolgeld via de staat te betalen en begon hen zelf te onderwijzen. Toen kinderen van geestverwanten zich aansloten, groeide hieruit De Werkplaats Kindergemeenschap, een school gebaseerd op Kees Boeke’s pedagogische ideeën. Tot zijn afscheid in juli 1954 was hij de ziel en de onbetwiste leider van de school, die overigens nog steeds bestaat.
Ontdek ook de andere locaties
